De kronieken van liefde, lust en afzien – Iradj – 13
We bleven een poosje zwijgen. Soms doet dat deugd. Kijken naar het woelen van de wereld, naar het lopen van het leven, naar het talmen van de tijd.
… Het was Iradj die de draad weer opnam. ‘Vraag me naar de begrafenis van mijn broer Aman, en ik som je alle mensen op die er waren. Ik weet nog welk weer het was, hoe de wind rook, welk pak ik droeg. Vraag me naar mijn eerste jaren in België, en ik verdwaal in de mist.’ Hij haalde diep adem.
… ‘Na mijn verblijf in het transithuis huurde ik een kamertje, dat weet ik nog. Een konijnenpijp van twee op vijf met een raam dat uitzag op een pleintje. Bij mooi weer ging ik daar op een bankje Nederlands studeren. Het was ook daar dat ik in contact kwam met een paar Chirojongens. Zij namen me zo een beetje op sleeptouw. Ze vroegen me zelfs om leider te worden. ‘s Avonds werkte ik in het zwart voor een pizzabakker.’ Hij fronste, schoof bierviltjes heen en weer. ‘Dat is slecht, zwartwerk mag niet. Ik bedroog de staat die zo veel voor me deed, en daar heb ik spijt van, maar toen had ik dat extra geld nodig. Om te kunnen telefoneren. Vijf minuutjes telefooncel met Iran kostte 1000 frank. Omdat die telefoontjes via kennissen uit een andere straat gingen, kreeg ik uiteindelijk voor mijn kilo’s muntjes twee minuutjes gesprek. Ik ben dus heel snel overgeschakeld op brieven. Daar leefde ik voor in die tijd, voor het geklepper van de brievenbus. Ik heb alle schrijfsels bewaard. Een kast vol. Een kast vol thuis, een kast vol leven.’
Een oude dame met rollator stiefelde het terras op, bleef haken achter de lijn van een vadsige poedel twee tafels verder. Iradj schoot overeind, hielp hond, lijn en dame weer uit de knoop, werd ervoor bedankt met een grauw van de hond en een glimlach van de dame. ‘Gij zijt ne goeie mens, meneer. Merci. En uw madam ziet er ook sympathiek uit. Mag ik bij jullie komen zitten?’
… Iradj knikte, nog voor ik het kon doen, zette meteen de situatie recht. ‘Ingrid is mijn madam niet. Ze interviewt mij.’
… ‘Ah zo? Jullie zijn dus beroemd? Tot mijn spijt …’
… ‘We zijn niet beroemd.’ Iradj en ik zeiden het bijna tegelijkertijd. Hij gebaarde dat ik voorrang kreeg. ‘Hij heeft een schoon liefdesverhaal, en ik schrijf dat op,’ zei ik.
… De dame blonk van contentement. ‘U bent schrijfster?’
… Ik knikte.’
… ‘Dat moeten we vieren!’ Ze bestelde een fles echte champagne met drie glazen. ‘En doe er ook was oesters bij, als jullie die hebben.’
… ‘Helaas,’ zei de dienster.
… Het gezicht van de dame verstrakte. ‘Kaasblokjes dan maar,’ zei ze kortaf. Toen draaide ze zich naar mij toe. ‘Ik heb hier…’ ze drukte haar vingers tegen haar slapen, ‘een compleet boek zitten voor u. Een bestseller. Ik ga u rijk maken.’ Ze stak meteen van wal. Haar woorden stroomden naar buiten als water uit een doorgebroken dam. Geëmmer over exen, ondankbare kinderen, onopgevoede huisdieren en de verloedering van de wereld.
… Toen ze begon aan een klaagzang over haar nieuwe buren “onbetrouwbare, bruine sujetten. Profiteurs” greep Iradj in. ‘Excuseer,’ zei hij met een glimlach die zelfs de strengste ayatollah ontdooid zou hebben, ‘dit bruine sujet,’ hij legde zijn hand op zijn borst, ‘was hier eerst. Ik heb voorrang.’
… De woordenvloed stopte abrupt. Ze stond op, haar ogen wazig van ergernis, wilde vertrekken.
… ‘Niet zo snel,’ zei ik. ‘U moet nog betalen.’ Ik wenkte de dienster, en vroeg om de rekening voor “mevrouw.”
… ‘Tachtig euro,’ zei het meisje.
… Het gezicht van de dame verkreukelde en kleurde purperzwart. Haar damesachtigheid was ze kwijt. Een kwaaie spin, daar leek ze op. Met veel misbaar haalde ze twee briefjes van vijftig uit haar portemonnee, griste de halfvolle fles van tafel, en zette die in het mandje van haar rollator.
… Deze keer bleven de wieltjes van het ding haken achter een kromme tegel. Iradj deed of hij het niet zag, ik ook. De rest van de champagne in onze glazen kieperden we in een plantenbak.
(wordt vervolgd)
(De foto is er eentje van mijn broer Chris. Die is zot van enge beestjes. Heb je vragen over dit exemplaar, dan kan je bij hem terecht.)