De kronieken van liefde, lust en afzien – Iradj – 2
Eerst was ik van plan te tricheren, vals te spelen. Ik had mijn lezers vrouwenverhalen beloofd, gesprokkeld in coronatijd. Iradj’ verhaal startte voor mij in 2006, voor hem in 1985. Bovendien was hij een man. Onbruikbaar! Ik zou zijn droomvrouw zelf moeten creëren, en haar op het einde gelukkig laten zijn.
Na ons telefoongesprek kon dat niet meer. Iradj was even echt als ik, en zijn verhaal was dat ook. Wilde ik in de spiegel kunnen blijven kijken, dan zou ik de waarheid moeten schrijven. Ik belde hem nog een keer, en we spraken af dat we samen zouden gaan eten van zodra de restaurants weer open waren.
Vijftien jaar leven, vijftien jaar verouderen, dat doet iets met een mens. Met elke mens. Daarom had ik laten weten dat ik een bordeaux jasje zou dragen.
… De baas van restaurant Urfa heette me welkom. Tafeltje voor één persoon?’
… ‘Twee. Ik wacht nog op iemand.’
… ‘Op die meneer misschien?’
… Aan het tafeltje waarnaar hij wees, kwam een man met een zilverwitte baard overeind. ‘Ingrid?’
… ‘Iradj?’ Op straat zou ik hem nooit herkend hebben. De Iradj uit mijn geheugen had geen baard (wat bleek te kloppen), maar toen we tegenover elkaar aan tafel zaten, herkende ik wél de blik in zijn ogen, en die paste wonderwel bij zijn zilverwitte, warme uitstraling van goedige kerstman.
… ‘Ik had je ook zonder dat jasje herkend,’ zei hij. ‘Je ziet er nog hetzelfde uit.’
… Zelf vond ik dat absoluut niet – tenslotte kijk ik elke dag minstens één keer in de spiegel – maar ik begreep hem wel. Mijn haar was (en is) nog altijd hetzelfde: krullerig, wild en ontembaar. Dat is wat de mensen meestal van mij onthouden, en daar ben ik niet rouwig om😉
… Hij was nog steeds een heer – ontegensprekelijk. En niet enkel omdat hij me uit het jasje hielp, en het aan de kapstok hing. Hij zág er ook nog steeds uit als een heer: zwarte broek, grijs colbertje, bijpassend ondervest, hagelwit hemd.
… Ik had een beetje onwennigheid verwacht na al die jaren. Stiltes ook. Daar was geen sprake van. Binnen de kortste keren zaten we weer in Teheran en dobberde ik mee op een verhalenstroom, zo meeslepend dat ik de menukaart totaal vergat. De eigenaar moest zeven keer naar onze tafel komen voor we (op een rapke) beslisten wat we wilden eten.
Iradj was de jongste van negen kinderen, allemaal geboren toen de laatste Sjah, Mohammed-Reza Pahlavi, nog aan het bewind was. Ze woonden met elf in een huis met twee kamers, eentje beneden, eentje boven – alles samen een kleine vijftig vierkante meter.
… Ik probeerde het me voor te stellen. Mijn zoon woonde in een beluikhuisje in het centrum van Gent, een stulpje met een grondoppervlak van twintig vierkante meter, drie kleine verdiepingen. Toen zijn lief bij hem ging wonen, hield ik mijn hart vast. Twee volwassen mensen in zo’n kruipkot?! In datzelfde kruipkot stopte ik in gedachten negen extra kinderen. Ik denk niet dat ik het als moeder zou overleven.
… Voor Iradj’ ouders was het normaal. Zo normaal dat ze hun benedenkamer gingen verhuren nadat de oudste zoon en dochter getrouwd waren, en een andere zoon zijn verplichte legerdienst vervulde. De extra centen waren meer dan welkom, want hoewel vader en moeder analfabeet waren, mochten alle kinderen – ook de meisjes – studeren.
Zelf vond ik het leven dat hij beschreef verre van normaal. Voortdurend geldgebrek en regelmatig oorlog met Irak. Ik had niet eens beseft dat er in de eerste helft van de jaren zeventig al strubbelingen waren tussen die twee landen. Politiek was een ver-van-mijn-bed-show in mijn jonge jaren. Uitgaan en een lief vinden, dat was wat telde in die tijd. Ik dacht terug aan de vele ruzies die ik met mijn ma had gehad, over te weinig zakgeld, over de verplichting om voor middernacht thuis te zijn, over beleefdheid en goede manieren. En aan haar onveranderlijke repliek op mijn gezeur: dat we blij moesten zijn met wat we hadden, dat we met ons gat in de boter waren gevallen. Ik zou haar op mijn oude dag nog gelijk moeten gaan geven😉
(wordt vervolgd)